Diastema - kłopotliwa czy urocza?
Czym jest diastema?
Diastema to fachowa nazwa zauważalnej przerwy między górnymi siekaczami przyśrodkowymi. Jest cechą charakterystyczną uśmiechu danej osoby i stanowi element indywidualnego uroku. Samo w sobie występowanie diastemy nie świadczy o problemach stomatologicznych, należy jednak podkreślić, że może ona mieć różny zakres – od ledwie widocznej po tak dużą, że utrudnia prawidłowe funkcjonowanie zgryzu. W stomatologii istotne jest nie tylko zauważenie samej diastemy, lecz także ocena ogólnego stanu jamy ustnej, w tym potencjalnych przyczyn jej powstania i konsekwencji zdrowotnych. Właśnie tym aspektom przyjrzymy się w poniższym tekście.
Przyczyny występowania diastemy
Najczęstszym czynnikiem, sprzyjającym występowaniu diastemy, są predyspozycje genetyczne i anatomiczne. Obejmują m.in. kształt i wielkość łuku zębowego czy umiejscowienie wędzidełka wargi górnej. U niektórych pacjentów zbyt nisko przyczepione wędzidełko może powodować dodatkowy nacisk i utrudniać zbliżanie się zębów do siebie. Niemały wpływ mają też nawyki życia codziennego, takie jak długotrwałe ssanie kciuka w dzieciństwie czy przyzwyczajenie do nieprawidłowej pozycji szczęki (np. zbyt mocne wypychanie zębów). Wpływ powyższych czynników prowadzi do utrwalenia przerwy między zębami, która może się pogłębiać z czasem.
Wpływ diastemy na zdrowie jamy ustnej
Choć diastema rzadko wywołuje poważne problemy zdrowotne sama w sobie, w skrajnych przypadkach wiąże się z trudnościami w utrzymaniu prawidłowej higieny. Zbyt rozległe odsłonięte przestrzenie mogą sprzyjać gromadzeniu się resztek pokarmowych, a w efekcie zwiększać ryzyko odkładania płytki nazębnej oraz kamienia. Może to prowadzić do stanów zapalnych dziąseł i chorób przyzębia. Warto skupić się na dokładnej pielęgnacji i wspierać ją odpowiednim sprzętem, jak szczoteczka soniczna i irygator. Urządzenia te pozwolą efektywniej usunąć płytkę nazębną z trudno dostępnych miejsc i znacznie ułatwią zachowanie zdrowia jamy ustnej. Regularne przeglądy stomatologiczne pozwalają w porę ocenić stan dziąseł i zębów, a także zapobiec ewentualnym powikłaniom, jakie może powodować niewłaściwie pielęgnowana diastema.
Czy diastemę można usunąć?
Diastema nie musi być stanem permanentnym, choć decyzja o jej usunięciu lub pozostawieniu jest zawsze kwestią indywidualnych preferencji oraz zaleceń lekarza. W zależności od przyczyn i rozmiarów przerwy stosuje się różne techniki jej likwidacji. Metody ortodontyczne pozwalają na przesunięcie zębów i wypełnienie przestrzeni między nimi. Może to obejmować leczenie aparatem stałym, nakładkami typu aligner czy zabieg korekty wędzidełka. W niektórych przypadkach pacjenci decydują się na założenie licówek. Jest to sposób, który rozwiązuje problem przede wszystkim estetycznie i — w przeciwieństwie do aparatu ortodontycznego — oferuje natychmiastowy efekt. Przed podjęciem decyzji o korekcie zawsze warto skonsultować się z ortodontą lub stomatologiem i ustalić tryb leczenia, odpowiedni w danej sytuacji.